การผลิตปุ๋ยหมักที่มีคุณภาพ เทียบเคียงปุ๋ยเคมีในสูตรต่างๆ ไว้ใช้งาน
การผลิตปุ๋ยหมักที่มีคุณภาพ
ปุ๋ยหมัก คือ ปุ๋ยอินทรีย์ที่เกิดจากการนำซากพืชหรือเศษเหลือจากพืชมาหมักรวมกัน และผ่านกระบวนการย่อยสลายโดยกิจกรรมจุลินทรีย์ จนเปลี่ยนสภาพไปจากเดิมเป็นวัสดุที่มีลักษณะอ่อนนุ่ม เปื่อยยุ่ยไม่แข็งกระด้าง และมีสีน้ำตาลปนดำ
การผลิตปุ๋ยหมักเทียบเคียงปุ๋ยเคมีนั้นสามารถทำได้เองจากวัสถุ ดิบที่หาได้ตามท้องถิ่นทำให้ประหยัดค่าใช้จ่ายในการซื้อปุ๋ยเคมีที่มีราคา แพงได้ ซึ้งการผลิตปุ๋ยหมักเทียบเคียงปุ๋ยเคมีทำให้เกษตรกรลดต้นทุนการซื้อปุ๋ยได้ ถึง 10 เท่า โดยมีวิธีทำและขั้นตอนการทำดังนี้
สูตรที่ 1 ปุ๋ยหมักสูตร 16-16-16
สิ่งที่ต้องเตรียม
- มูลสัตว์ 1 ส่วน
- รำอ่อน 1 ส่วน
- แกลบดิบ 1 ส่วน
- แกลบดำ 1 ส่วน
- ดินดี 1 ส่วน
- พืชตระกูลถั่ว 1 ส่วน
วิธีการทำ
- เริ่มจากนำส่วนผสมทั้งหมด (โดยยกเว้นรำอ่อนให้ใส่หลังสุด) นำมาคลุกเคล้าให้เข้ากัน จากนั้นให้ทำการผสมน้ำหมักชีวภาพ นำกากน้ำตาล ช้อนแกงลงผสมกับน้ำหมัก 2-8 ช้อน แล้วเติมน้ำ 20 ลิตร คนให้เข้ากันนำใส่บัวรดน้ำรดกองปุ๋ยจากนั้นทำการเกลี่ยส่วนผสมออกเป็นวงกลม แล้วนำน้ำหมักราดลงไปให้ทั่วกองปุ๋ยโดยให้ความชื้นประมาณ 60% แล้วคลุกเคล้าส่วนผสมให้เข้ากัน
คำแนะนำในการหมักปุ๋ยสูตร 16-16-16
- ในระยะ 7 วันแรกปุ๋ยที่หมักไว้จะเกิดความร้อนสูง ควรพลิกกลับปุ๋ยทุกวันในระยะ 2-7 วันแรก
- น้ำที่ใช้ผสมกับกากน้ำตาลหรือน้ำหมักสามารถใช้น้ำชาวข้าวแทนได้ซึ่งจะช่วยให้ปุ๋ยมีประสิทธิภาพมากขึ้น
- การผลิตปุ๋ยหมักสูตร“โคบาชิ” เทียบเคียงปุ๋ยเคมี 46-0-0
สูตรที่ 2 ปุ๋ยหมักสูตร 46-0-0 (โคบาชิ)
สิ่งที่ต้องเตรียม
- รำ 1 กระสอบ
- แกลบดิบ 1 กระสอบ
- มูลไก่ 1 กระสอบ
- ขี้ค้างคาว 6 กิโลกรัม
- น้ำหมักชีวภาพ พด.2 หรือ EM
- กากน้ำตาล
วิธีการทำ
- เริ่มจากการผสมรำ แกลบดิบ มูลไก่ ขี้ค้างคาว คนให้เข้าด้วยกันแล้วเกลี่ยกองเป็นแนวราบ จากนั้นใช้น้ำหมักชีวภาพ พด. หรือ EM ร่วมกับการใช้กากน้ำตาลรดบนกองขณะผสมวัสดุทำปุ๋ยให้ได้ความชื้นที่ ๖๐%
- ทำการตักปุ๋ยที่ได้บรรจุใส่ในกระสอบฟาง โดยให้เหลือพื้นที่ด้านบนไว้แล้วมัดปากกระสอบให้แน่น หมักไว้ในที่ร่มและกลับกระสอบทุกวัน
- จากนั้นกลับกระสอบไปมาวันละ ๑ ครั้งจนครบ 7 วัน ในวันที่ ๗ ให้วางกระสอบในแนวตั้งจากนั้นเปิดปากกระสอบระบายความร้อนทิ้งไว้อีก 1 คืน จะได้ปุ๋ยหมักโคบาชิสามารถนำไปใช้ได้เลย
เป็นวิธีการหมักปุ๋ยที่ไม่ยากและไม่พึ่งเคมี ปลอดภัยทั้งเกษตรกรและผู้บริโภครับรองว่าสูตรนี้ไม่ผิดหวังเลย
ขอบคุณที่มา ครูชาตรี ด่วนศรีแก้ว
สูตรที่ 3 ปุ๋ยหมักสูตร 16-20-0
วัตถุดิบ
- รำอ่อน 1 ส่วน
- ดินดี 2 ส่วน
- แกลบดิบ 4 ส่วน
- แกลบดำ 4 ส่วน
- มูลสัตว์ 4 ส่วน
- พืชตระกูลถั่ว 4 ส่วน
ขั้นตอนและวิธีการทำปุ๋ยหมักสูตรดังกล่าว
- นำส่วนผสมทั้งหมด(ยกเว้นรำอ่อนให้ใส่หลังสุด) นำมาคลุกเคล้าให้เข้ากัน
- เกลี่ยส่วนผสมออกเป็นวงกลมแล้วนำน้ำหมักที่ผสมไว้แล้วราดลงไปให้ทั่วกองปุ๋ยโดยให้เปียกพอประมาณ ความชื้นประมาณ 60% โดยอัตราส่วนในการผสมน้ำหมักชีวภาพ นำกากน้ำตาล 2 ช้อนแกงลงผสมกับน้ำหมัก 2-8 ช้อน แล้วเติมน้ำ 20 ลิตรคนให้เข้ากันนำใส่บัวรดน้ำรดกองปุ๋ย
ข้อแนะนำและควรปฏิบัติ
- ในการผสมปุ๋ยและเก็บปุ๋ยควรทำในร่มหรือในโรงเรือน
- ในระยะ 7 วันแรกปุ๋ยจะมีความร้อนสูง ควรพลิกกลับปุ๋ยทุกวันในระยะ 2-7 วันแรก
- การเก็บปุ๋ยไม่ควรซ้อนกันเกิน 5 ชั้น
- หลังจากปุ๋ยคลายความร้อนแล้วนำไปใช้งานได้
- น้ำที่ใช้ผสมกับกากน้ำตาลหรือน้ำหมักให้ใช้น้ำซาวข้าวแทนได้จะทำให้ปุ๋ยมีประสิทธิภาพมากขึ้น
บทความอื่นที่น่าสนใจ
